De kracht van autisme, een boek van Vera Helleman

‘De kracht van autisme; Inzicht in de fundamentele eigenschappen, behoeften en potentie van mensen met autisme’ is een boek van Vera Helleman. Dit is de vierde review van Mandy die zelf leeft en overleeft op het autistisch spectrum.

Vera Helleman is spreker en auteur van meerdere boeken. Ze heeft een achtergrond in de Integratieve Psychotherapie en is oprichtster van het Emotie Expertise Centrum. Daarnaast zet ze zich in voor meer begrip van autisme. Zelf heeft ze ook een diagnose.  

de kracht van autisme

In ‘De kracht van autisme’ geeft Vera een nieuwe en positieve visie over autisme. Ze ziet autisme niet als stoornis (ASS = autisme spectrum stoornis), maar als een constitutie (hoe je ‘bent’). Die kan zich als stoornis ontwikkelen, maar evengoed als kracht. Dan zijn autistische mensen bijvoorbeeld innovatief en creatief. 

Drie pijlers 

In ‘De kracht van autisme’ verdeelt Vera de typische gedragskenmerken van autisme onder in de volgende fundamentele pijlers: 

  • Voelen: hypersensitiviteit.
  • Zijn: ontbreken van ik-referentie.
  • Denken: natuurwetmatig denken.

De pijlers staan ook op de kaft, bij drie foto’s van jongetjes. Wel jammer trouwens dat van de drie foto’s op de kaft, er geen meisje of vrouw bij zit.  

Autisme maakt dat wij de wereld anders bekijken. Autisme is een ander standpunt.

Vera legt alle begrippen uitgebreid uit in ‘de kracht van autisme’ en noemt dan ook de concrete kenmerken van autisme per pijler. In het deel over hypersensitiviteit gaat het onder andere over empathie, wederkerigheid, overprikkeling en emotieregulatie. In het deel over het ontbreken van een ik-referentie gaat het onder andere over anticiperen op de toekomst, ervaringsgericht leren, zelfbeeld en letterlijk nemen van taal. Het deel over natuurwetmatig denken gaat over systeemdenken, detailgericht denken, regels, rigide denken en omgaan met veranderingen. Alle delen over de pijlers eindigen niet met de problemen, maar met een hoofdstuk over de kracht van mensen met autisme.  

de kracht van autisme

Dit boek gaat over autisme van binnenuit 

Het boek ‘De kracht van autisme’ heeft een originele invalshoek. Dat leest voor mij wel prettig. Ik heb al veel gelezen over autisme en ik ben niet snel geboeid meer. De meeste boeken gaan over autisten in een niet-autistische wereld en wat voor problemen dat geeft. Maar dit boek gaat over hoe autisten zijn, van zichzelf, even los van hoe mensen zonder autisme zijn en leven. Er wordt uitgelegd waarom autisten zijn zoals ze zijn vanbinnen. 

Weet dat vooraf grenzen bepalen voor een daar straks lastig kan zijn en we meestal uit ervaring moeten leren om vervolgens een associatie te kunnen maken met een herinnering om te kunnen voorstellen hoe iets zal zijn, want we kunnen dat niet met een fictieve ‘ik’.

Maar ook wat ze nodig hebben in de praktijk en waarom het soms misgaat. Het boek geeft inzicht en handvatten over hoe je gelukkig en succesvol kan zij ‘dankzij’ autisme. 

  • Hoe kun je zelfredzaam worden? 
  • Hoe maak je keuzes?  
  • Wat doen als je boos bent? 
  • Hoe bouw je een positief zelfbeeld op? 
  • Hoe kun je omgaan met de vele regels die er heersen?

Maar het boek gaat op veel meer onderwerpen in.

Voelen en zijn in de kracht van autisme

Het boek sluit voor mij persoonlijk ook goed aan waar ik mee bezig ben: steeds minder aanpassen aan de buitenwereld met overprikkeling en overbelasting tot gevolg. En steeds meer kijken naar hoe het voor mij voelt. Het boek helpt met daar woorden aan geven. Het zegt ook veel over het stereotype beeld dat er nog altijd is en dat zo niet bij mij klopt.

Wat heel fijn is aan dit boek ‘De kracht van autisme’, is dat er een vragenlijst bij zit; gebaseerd op Vera’s visie van autisme. Ik hou van overzicht en lijstjes en zo kan je de visie ook concreet maken bij jezelf. Ik zelf scoorde hoog op alle drie de peilers. Zonder twijfel, dat is ook wel eens fijn!

Er staan her en der wel wat taalfouten in het boek helaas. Of soms ontbreekt een punt aan het einde van de zin als er een emoticon staat. Maar goed, verder is het woordgebruik genuanceerd en leest het boek prettig.  

Een aanrader, juist ook als je (nog) een andere visie hebt 

Omdat het boek ‘De kracht van autisme’ een nieuwe visie geeft, is het best ingewikkeld soms. Zeker als je al weinig of geen voorkennis had over autisme of persoonlijke of spirituele groei. Dan heb je als het ware nog niet genoeg kapstokjes om de theorie aan op te hangen. Ook omdat het soms om abstracte begrippen vraagt, is een goede concentratie nodig bij dit boek.

Gelukkig staan er wat tekeningen in het boek dis het niet-vatbare toch een beeld geven. Her en der had het nog duidelijker uitgelegd mogen worden. De persoonlijke voorbeelden van Vera helpen gelukkig wel en maken het boek beeldender en minder theoretisch.  

Ik-referentie in de kracht van autisme

Het begrip ik-referentie blijft lastig te begrijpen. Ook voor mij, terwijl ik veel kennis heb over autisme, psychologie en spiritualiteit. Tegelijkertijd vind ik dat leuk, omdat ik graag dingen leer en uitpluis. Ik wil het boek over een tijdje een tweede keer lezen om het nog beter te begrijpen en het me meer eigen te maken.

De basis van onze sociale ontwikkeling ligt allereerst in het aanmaken van een ik-beeld, vervolgens het identificeren met een ik-beeld om dat te gebruiken als referentiepunt voor het begrijpen van de beweegredenen van de ander en het daarmee kunnen inschatten hoe jijzelf je moet gedragen om sociaal geaccepteerd te worden.

Voor sommige mensen is het boek ‘De kracht van autisme’ misschien nog een brug te ver. Zeker in de GGZ waar we ons richten op problematiek en we altijd vertrekken vanuit de ‘normale mens’. Ik denk dat, juist om verdere problemen te voorkomen, het zo goed zou zijn om autisme in de kern te snappen. Dit boek vraagt wel om je even open te stellen, maar dan is het een waardevol boek.  

Voor mij was het in ieder geval een mooi boek om het jaar mee af te sluiten. En een mooie visie om in 2021 mee door te gaan. 

Specificaties De kracht van autisme

Auteur: Vera Helleman | September 2020| Uitgeverij LiV | 9789492073068 | 236 pagina’s | Meer informatie bij je lokale boekhandel of vind je hier

Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!

avontuur boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens gezondheid graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker klimaat kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek

Over Mandy

Mandy Verleijsdonk (1987) schrijft over haar leven op het autisme spectrum op Alles op een rijtje.. schrijven en verzamelt bronnen van informatie over en door vrouwen met autisme op www.autisme-bij-vrouwen.nl. Ze is ook gastspreker over autisme en herstel.

footer5


 

Mandy
Delen is enorm lief

Waar zou ik zijn zonder boeken? En waar zonder schrijven? Ik houd van woorden en puzzel er graag mee. Mijn leven begint meestal op papier, want daar heb ik overzicht. Pas daarna snap ik dingen in de praktijk. Ik heb autisme en blog daar ook over, want ik vind openheid en diversiteit belangrijk.

6 reacties

  1. hmmm… Ik ga het boek wel lezen maar toch al enkele bedenkingen. Eerst en vooral vind ik dat er een geurtje zit aan Vera Helleman,in die zin dat ik nergens iets kan vinden van formele training op het gebied van psychotherapie waardoor ik een citaat als “Ze heeft een achtergrond in de Integratieve Psychotherapie” toch een klein beetje misleidend vind (op haar linkedin-pagina staat dat ze een autodidact is, maar persoonlijk maakt dat op mij weinig indruk), anderzijds kan ik van de uitgeverij “leven in vrijheid” enkel vinden dat deze boeken van Vera Helleman heeft uitgegeven, waardoor ik me afvraag of dat niet uitsluitend in het leven is geroepen om Vera Helleman en haar manier van denken te promoten.
    Dit gezegd zijnde, betekent dat niet dat je niet door haar mag geïnspireerd voelen of haar gelijk mag geven, maar het maakt wel dat het een “mening” is en geen peerreviewde these. Dus een boek van een ervaringsdeskundige, kan interessant zijn, maar ik blijf dan voorzichtig. In mijn vakgebied is er b.v. iemand die boeken uitgeeft over de naam van God, die volgens hem ongetwijfeld “Jehovah” is, al veel JG hebben met hem gedweept trouwens, en het heeft mij soms zweet en tranen gekost om hen uit te leggen dat zijn redenatie niet klopt (wetenschappelijk gezien), zijn boeken zijn dan ook door een uitgeverij uitgegeven die uitsluitend boeken van hem uitgeeft. Snap je mijn punt?
    Verder is het idee van autisme niet te zien als stoornis niet nieuw, al Attwood haalt het aan als een “andere manier van zijn” en er zijn zeker al sinds de jaren ’70 groepen vooral voor en door personen met autisme die autisme als een superieure manier van zijn beschouwen (dat is ook de visie van Temple Grandin als ik haar Ted Talk beluister, waarin ze stelt dat mensen nog steeds in grotten zouden leven moest het niet voor mensen met autisme zijn). Dat is natuurlijk heel inspirerend voor mensen met autisme, want niemand hoort graag dat hij een stoornis, handicap, beperking heeft…. Maar volgens de DSM is het wel zo dat er enkel sprake kan zijn van een diagnose als het het leven beperkt, daarom kunnen verschillende mensen inderdaad wel kenmerken van autisme hebben zonder gediagnostiseerd te zijn omdat ze er “geen last” van ondervinden en kunnen er ook personen met autisme zijn natuurlijk die er geen “last” van ondervinden die wel gediagnostiseerd zijn, maar terzelfdertijd wel hulp nodig hebben (zoals inkomensvervangende tegemoetkoming, beschermd of begeleid wonen, bijzonder onderwijs, faciliteiten in het onderwijs etc…) daar is niets mis mee natuurlijk, maar het is wel te danken aan het feit dat men autisme als beperking beschouwt. Dus ik vind het dubieus… Wat niet wilt zeggen dat ik niet geloof in de kracht van autisme (zo heb ik zelf zes jaar bij een bedrijf gewerkt die uitsluitend met personen met autisme werkt), maar ik ervaar ook elke dag opnieuw de beperking van mijn autisme…

  2. Dankjewel om deze recensie te schrijven. Ik had het boek al eerder gelezen, maar vond het te onduidelijk en zweverig om te gebruiken in onze opleiding. Het is ook onduidelijk vanuit welk perspectief de auteur schrijft, zoals hierboven terecht vermeld. Het is natuurlijk belangrijk de sterkte van autisme te belichten, maar toch wel iets beter dan deze auteur.

    • Hoi Arthur, dankjewel voor je reactie. Het moet je maar net aanspreken denk ik. Over welke opleiding heb je het?

  3. Hallo Mandy,
    Je hebt een duidelijke review geschreven over het boek van Vera Helleman over de Kracht van autisme. Ik heb het boek in december 2020 gekocht (ik ben helemaal geen lezer) en het kostte me in het begin wel wat moeite om doorheen te komen. Niet de inleiding, die is top – vanuit de eigen ervaring opgeschreven. Maar het eerste deel over HSP, moest wel even landen. Het tweede deel over de ontbrekende ik-referentie is inderdaad het moeilijkste om te snappen (persoonlijk denk ik dat we meerdere ikken hebben en daar gaan we niet uit kiezen wie moet reageren. Ze hebben allemaal gelijk vanuit hun point of view). Het derde deel heb ik in 1 keer uitgelezen. Als Master wiskunde ligt het natuur- wetenschappelijk denken mij het meest na aan het hart.
    Wat mij opviel aan de vragenlijst (ik denk ook wel een 120-er te zijn). De vragen gaan allemaal over ik.
    Maar de vragen zijn zo duidelijk, dat ik bij die vragenlijst geen enkel probleem had om antwoord te geven.

    Nou ja, bij twee vragen dan.
    Een van die vragen ging over het voelen/herkennen van signalen van je eigen lichaam. Die snapte ik niet gelijk, maar toen ik even vanuit de outside naar mijn veel te zware lichaam keek, wist ik wel wat ik moest antwoorden.

    Het boek heeft een mooi eind met het benoemen van de sterke kanten en krachten van autisme. Met een gezond ontwikkelde autistische constitutie durf ik wel te zeggen: Proud to be Aut!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Bericht reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.