Album van de Caraïbische poëzie – een prachtige en uitgebreide verzameling

Al vier eeuwen lang bestaat de relatie tussen Nederland en de zogenoemde voormalige Nederlandse west: Suriname en de Antillen. Een relatie van uitersten en diverse emoties, waarin de slavernijgeschiedenis een grote rol speelt. Deze geschiedenis laat zich eigenlijk het best vertellen in de verhalen van de oorspronkelijke inwoners. In het Album van de Caraïbische poëzie zijn deze verhalen en gedachten verzameld. Dit geeft ons een compleet, indringend, pijnlijk en tegelijk ook mooi beeld van de geschiedenis. Dit album is samengesteld door Michiel van Kempen en Bert Paasman, met medewerking van Noraly Beyer. 

Wij gaan, laten ons gaan
Waar wind en golven ons voeren
Berusten willen wij en
Deel zijn van het water

Carel de Haseth – uit de cyclus Kleine Zeereis
hoofd

Keti Koti

Op 1 juli was het Keti Koti, de dag waarop de afschaffing van de slavernij wordt gevierd. Een dag waarop ook alle slachtoffers worden herdacht. Het doorbladeren van dit album van de Caraïbische poëzie heeft op deze bijzondere dag een extra lading. Weten we eigenlijk wel genoeg? Wat kunnen we ervan leren met elkaar?

De mensonterende slavenhandel en slavernij, waaraan ook Nederland deelnam, staat diep in het collectieve geheugen van Suriname en de Antillen gegrift. In sommige teksten staan de gruwelen die ermee gepaard gingen: ‘ alweer heeft meester Jan een mensenkind vermoord’.

Album van de Caraïbische poëzie – hoofdstuk 4

Hoofdstuk 4 genaamd In de diepte van de rivier rust Boni beschrijft het leven in slavernij. De eerste afbeelding is die van een Afrikaanse familie die wordt geroofd. Een confronterend beeld dat raakt in je ziel. Zoals ook het kinderliedje uit de slaventijd dat we lezen, met de zin Brand me niet. Dit liedje gaat erover dat slavenkinderen werden gestraft als zij niet voldoende hadden geplukt. De dag Keti Koti zou eigenlijk meer aandacht moeten krijgen. Dat besef komt duidelijk naar voren tijdens het lezen. De ketenen gebroken.

Bloemlezing van gedichten, versjes en liedjes

In dit album zijn vele gedichten, versjes en liedjes verzameld. Allerlei aspecten van de Caraïbische cultuur en het slavernijverleden worden belicht. De Caraïbische poëzie geeft zo een bijzonder beeld van onder andere de kracht en het verbeeldingsvermogen van hen die in mensonterende omstandigheden leefden. Maar ook de pijn van de vele generaties die volgden wordt indringend verwoord. Dit album van de Caraïbische poëzie is een verzameling van oude matrozenliedjes tot recente teksten van rappers.

Er komen vele schrijvers en dichters aan het woord. Zoals bijvoorbeeld Antoine de Kom, Elis Juliana, Typhoon, Trefossa, Aletta Beaujon en vele anderen. Deze namen zullen voor velen een belangrijke inspiratiebron zijn. Een mooi gedicht is bijvoorbeeld Uma (vrouw) van Johanna Schouten-Elsenhout.

De 12 hoofdstukken omvatten verschillende thema’s uit de Caraïben. Zoals de reis, het dagelijks leven, identiteit, spiritualiteit en liefde. De makers hebben de Caraïbische poëzie op een bijzonder mooie wijze verzameld en geordend in dit album. 

Birth of a New Age

De tekst van het nummer van Jeangu Macrooy staat ook in dit album van de Caraïbische poëzie vermeld. Birth of a New Age bracht hij ten gehore op het Songfestival van 2020. Het is echt de moeite waard om de bijbehorende tekst eens goed te lezen. Prachtig en indringend.

Deze diepere betekenis zal vele Songfestival kijkers waarschijnlijk ontgaan zijn. Maar het is zo krachtig en veelzeggend. Ook hier blijkt de bijzondere strijdlust en veerkracht. Dat is eigenlijk wel een steeds terugkerend thema in al deze teksten.

Yu no man broko mi. Je kunt me niet breken.

Jeangu Macrooy
birth of a new age

Slavernij en racisme 

Soms komen er boeken op je pad, min of meer toevallig, waarin een bepaald thema steeds terugkomt. Zo gebeurde dat ook met dit album van de Caraïbische poëzie. We hebben al meerdere boeken mogen reviewen waarin het thema slavernij en racisme terugkomt. De reviews van bijvoorbeeld de volgende boeken zijn ook de moeite waard om te bekijken:

Steeds blijkt uit deze verhalen wat de vergaande gevolgen zijn van slavernij en racisme. Niet alleen voor onze maatschappij, maar ook voor het individuele geluk van mensen. Zo werd dit kort geleden nog erkend door experts. Racisme is een gevolg van slavernij en ons koloniaal verleden.

En dat is ook het indringende beeld dat voortkomt uit de Caraïbische poëzie in dit album. Dat de verhevenheid, superioriteit en machtswellust van het kolonialisme zoveel pijn teweeg heeft gebracht. Dat er niet van mens tot mens is gekeken. Zoals de wens die blijkt uit het eerste gedicht De Kleine Zeereis:

En waar wij mensen treffen
Zullen wij met hen spreken
In taal, gebaar of daad
: van mens tot mens

Carel de Haseth – uit de cyclus Kleine Zeereis

Album van de Caraïbische poëzie – een kunstwerk

De vele kunstwerken, schilderijen, foto’s en afbeeldingen in dit album zijn echt een prachtige aanvulling op de Caraïbische poëzie. Een rijke, leerzame en boeiende verzameling. Voor iedereen die van geschiedenis, poëzie en cultuur houdt dus zeker een aanrader!

Meer poëzie vind je ook in onze verzamelblog!

Specificaties Album van de Caraïbische Poëzie

Samenstelling: Michiel van Kempen, Bert Paasman | Uitgeverij Rubinstein | 9789047629382 | april 2022 | 288 pagina’s | Meer informatie vraag je bij de lokale boekhandel, of vind je hier

Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!

avontuur boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens gezondheid graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker klimaat kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek

achterkant
footer 5
Lianne
Delen is enorm lief

Ik ben Lianne, 40 jaar oud en moeder van drie hele lieve jongens. Opgeleid als orthopedagoog en geïnteresseerd in alles rondom opvoeding en ontwikkeling. Hoe kun je als ouder mindful te werk gaan, hoe zorg je voor jezelf en hoe hou je het een beetje leuk?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Bericht reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.