Teer – Nieuw vertaald, een invloedrijk en belangrijk werk
Toni Morrison, heb je ooit van haar gehoord? Of misschien zelfs werk van haar gelezen? Haar naam lijkt in Nederland niet enorm bekend, dat is zonde want deze vrouw is enorm invloedrijk en inspirerend. Haar werk geeft een stem en uiting aan mensen van kleur die niet vertegenwoordigd waren in boeken. Dit doet zij met een gelaagdheid die moeilijk te evenaren is. Kortom, echt eens iets over deze vrouw opzoeken! Begin eerst anders eens met mijn recensie van Teer. Een bijzonder en indrukwekkend literair werk. Nu opnieuw vertaald.
Teer
Jadine Childs is een zwart fotomodel met een witte opdrachtgever, een witte vriend en een jas gemaakt van negentig perfecte zeehondenhuiden. Son is een zwarte voortvluchtige man die alles belichaamt wat zij verafschuwt én begeert. Morrison volgt hun affaire, die zich afspeelt tussen het Caribisch gebied, Manhattan en het diepe zuiden van de VS. Gaandeweg ontstaan er nieuwe banden, gaan zowel antipathieën als sympathieën schuiven, worden beeldvorming en zelfbedrog genadeloos doorgeprikt. Elk personage wordt geconfronteerd met de eigen vooroordelen, met (vermeend) verraad en met de vele nuances binnen de verhoudingen tussen zwarten en witten, tussen zwarten onderling, tussen witten onderling, tussen meester en dienaar, tussen man en vrouw.
Een nieuwe stijl om te lezen
Mijn eerste kennismaking met Toni Morrison haar werk is nog niet zo lang geleden. Ik vroeg mijn omgeving om hun favoriete boeken en kwam zo via een vriendin bij Beminde* van Toni Morrison terecht. Dit literaire verhaal had zoveel lagen en diepgang dat het mij tegelijkertijd intrigeerde en verwarde. Zo graag zou ik meer lagen van haar verhaal begrijpen.
Teer is precies zo’n boek. De originele titel is Tar Baby en kwam uit in 1981. Het is nu pas vertaald naar het Nederlands. Dit is trouwens nog een hele klus, hierover vertel ik straks iets meer. De teerpop, oftewel Tar Baby waar naar verwezen word stamt af van een Afrikaans-Amerikaans folksverhaal. Toni Morrison gebruikt dit om extra lagen en diepere betekenis toe te voegen.
Toen hij zeker wist dat Michael altijd een vreemde voor hem zou blijven, bouwde hij een kas, als een plek van gecontroleerd, eeuwig bloeiend leven waar hij de dood tegemoet zou kunnen treden. Het kwam hem voor als een eenvoudig, bescheiden verlangen. Normaal, beschaafd -zoals zijn leven. Billijk, grootmoedig -zoals zijn leven.
Stof tot nadenken
Ook Teer wist mijn aandacht weer te trekken. Ik moest even inkomen en het boek leest niet vlot. Toni Morrison weegt haar woorden goed af en verwerkt vele lagen in haar verhalen, die gericht zijn op en geschreven voor mensen van kleur. Teer is een van de weinige boeken waarin witte mensen een hoofdrol hebben. Het is poëtisch, leerzaam en inspirerend. Wederom zit dit werk vol metaforen, symboliek en sociale en politieke standpunten.
De hoofdpersonen, Jadine en Son komen uit hele verschillende werelden. Ze raken verwikkeld in een affaire maar verschillen ook enorm. Botsende idealen en visie zorgen voor interessante gesprekken en zetten je aan het denken. De karakters worden geconfronteerd met hun identiteit, sociale verwachtingen en de invloed van geschiedenis. In de toekomst verwacht ik het boek nogmaals te lezen. Normaal doe ik dit niet zo snel, maar ik denk dat ik hier nog een boel over en van kan leren.
Toni Morrison
Toni Morrison heeft naast Teer vele andere belangrijke werken geschreven. Ze miste representatie van getinte mensen in boeken, zeker in de hoofdrollen. Daarnaast had ze al een passie voor taal en las zelf graag. Ze ging dus zelf schrijven wat ze miste, wat zij zou willen lezen. Blijkbaar wilde vele anderen dit ook graag lezen en al snel werd ze internatuonaal bekend. Ze won allerlei awards waaronder een Pulitzer Prize en was de eerste zwarte vrouw die de Nobelprijs voor literatuur won.
Haar boeken bevatten Afrikaans-Amerikaanse geschiedenis en zijn gebaseerd op feiten. Ze zijn direct, soms heftig en enorm gelaagd. Ze was al 39 toen ze haar eerste boek schreef, dit was Bluest Eye* (Het blauwste oog). Hierin schrijft ze over de invloed van racisme en hoe ver deze rijkt. Toni Morrison was onder andere professor Creatief schrijven aan de universiteit Princeton en had een doctoraat van Oxford. Naast literatuur schreef ze ook voorstellingen, kinderboeken en gaf allerlei lessen.
Leuke weetjes en diepgang
Dat Toni Morrison niet zomaar een auteur is, word extra benadrukt door het nawoord. Dit was erg interessant om te lezen. Ook is daar een verantwoording voor de vertaling geschreven. Teer is vertaald door Nicolette Hoekmeijer. Gezien de precisie in woordkeuze en gelaagdheid van de verhalen is het werk van Toni Morrison niet gemakkelijk te vertalen. Dezelfde lading dekken is erg ingewikkeld. Hierover vertelt Nicolette het een en ander en ligt haar keuzes toe. Deze verantwoording, het nawoord, en voorwoord (dit werd bij latere drukken toegevoegd aan Tar Baby), geven het boek en de auteur meer diepgang. Ik ga zeker meer van haar werk lezen.
Tar baby geeft ons allen – wit én zwart/BIPOC – de kans om onze eigen maskers ervaringen, angsten, overtuigingen, seksisme en (geïnternaliseerd) rasicme te bevragen.
*BIPOC = black, indigenous, and other people of color”
Specificaties Teer
Auteur: Toni Morrison | Vertaler: Nicolette Hoekmeijer | Uitgeverij: Athenaeum | 9789025315009 | 2023 | 336 pagina’s | meer informatie bij je lokale boekhandel of klik hier voor Bol
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens gezondheid graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker klimaat kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
Hallo! Ik ben Jasmijn, leesgek en blogger. Mijn blog heet Boektuin. Dit ontstond toen ik mij realiseerde dat ik al een groot deel van mijn leven lees en hier meer mee wilde doen. Mijn ouders lezen beide veel en mijn vader werkte bij een uitgeverij. Zelf werkte ik tijdelijk bij een drukker en grafisch vormgever, door de jaren leerde ik dat ik gek ben op boeken. De papiersoorten en cover designs maar ook de verschillende verhalen en werelden om je in te begeven. Het meeste lees ik thrillers, non-fictie en literatuur. Toch ben ik ook gek op fantasy, young adult en feelgood. De afwisseling vind ik heerlijk. Nu ik deze passie deel met anderen leer ik steeds weer nieuwe schrijvers en boekenliefhebbers kennen.
Laatste berichten van Jasmijn (alles zien)
