De Avond Is Ongemak – Marieke Lucas Rijneveld, een winnaar
De International Booker Prize gaat naar De Avond Is Ongemak. Of liever gezegd naar de Engelse vertaling: The Evening Is Discomfort. Het was het onderwerp van de dag toen het de International Booker prize won. Deze Britse literaire prijs is nog niet eerder toegekend aan een schrijver uit het Nederlands taalgebied. De hoogste tijd dus om een blog te wijden aan De Avond Is Ongemak.
De Avond is Ongemak
In een streng gereformeerde boerenfamilie slaat het noodlot toe wanneer een dag voor kerst de oudere broer van het meisje Jas, Matthies, gaat schaatsen. Hij verdwijnt in een wak en wordt dood teruggevonden. Ontegenzeggelijk verandert op dat moment alles in het gezin. De feestelijke kerstmaaltijd wordt weggegeven en ook de kerstboom afgehaald. De ouders zijn niet in staat om het gezin bij elkaar te houden. Ieder verdrinkt zijn of haar eigen verdriet. Zij maken elkaar en zichzelf verwijten. De ouders zijn uiteraard erg van slag. Alleen, ze zijn zo geraakt door het overlijden van hun zoon dat ze vergeten dat er ook nog drie andere kinderen zijn die zorg en liefde nodig hebben. Als lezer krijg je het idee dat er beter voor het vee wordt gezorgd dan voor de kinderen.
Wat volgt in De Avond is Ongemak is een schrijnend verhaal van jaren van verwaarlozing. Dit wordt beschreven vanuit het personage Jas. Zij en haar broer en zusje glijden af naar een wereld van gemene spelletjes (zoon Obbe) of van een ontluikende seksualiteit die er niet mag zijn (hoofdpersoon Jas en zusje Hanna). De kinderen zoeken het zelf uit. Ze moeten wel. Jas verminkt zichzelf. Ze hoort ook gesprekken tussen de ouders die duidelijk maken dat ze de de dood van Matthies zien als een straf van God. Het is een grauwe bedoening op de boerderij. Alhoewel de veearts probeert om Jas zich weer beter te doen laten voelen. Jas verlangt terug naar de tijd dat het gezin nog echt een gezin was en Matthies nog leefde. Wanhopig zoekt ze een oplossing.
De Avond Is Ongemak gaat onder je huid zitten
Doortrokken van bijbelse uitdrukkingen en vergelijkingen met bijbelse figuren laat Rijneveld zien dat mensen zich niet alleen kunnen troosten met het woord van God, maar zich er ook mee geselen. Als lezer zie je de ouders afglijden en je wil ze door elkaar schudden. ‘Doe iets!’ De wanhoop is haast tastbaar en ik moet eerlijk zeggen dat ik het boek echt wel een paar keer heb moeten wegleggen. De Avond Is Ongemak zit onder je huid om er voorlopig niet meer onder vandaan te komen.
Wat eveneens knap is aan de schrijfstijl van Marieke Lucas Rijneveld is dat zij in deze debuutroman in kleine bijzinnen precies de staat van het gezin laat zien. Haast terloops vertelt ze over het vermageren van moeder en ook over de onveilige situaties die broer Obbe voor zijn zusjes creeërt. De levende kinderen krijgen niets wat vreugde geeft in een kinderleven. Daarentegen wordt het abonnement voor het judotijdschrift van Matthies, ook jaren na zijn dood, niet stopgezet. Alsof de ouders zichzelf wíllen kwellen. Totdat het niet meer gaat.
De International Bookerprize
De International Bookerprize is een Britse Literaire prijs voor de Engelse vertalingen van boeken die in een andere taal zijn geschreven. Daarentegen is de Booker Prize bedoeld voor literaire fictionele werken die oorspronkelijk in het Engels geschreven zijn en in het Verenigd Koninkrijk zijn uitgegeven. Het begint altijd met de jaarlijkse publicatie van een Booker Shortlist en vanuit die lijst worden de Booker Prizes gekozen.
Vertaling
Marieke Lucas Rijneveld publiceerde De Avond is Ongemak in 2018. Daarna is het door Michele Hutchinson vertaald naar het Engels. In het Engels taalgebied kennen ze roman dan ook als The Evening Is Discomfort. Zelf is Rijneveld erg tevreden met de vertaling. Ze zegt dat Hutchinson dicht bij het origineel is gebleven. Ze houdt zelfs ook het ritme van de zinnen intact. Dat de woorden van Marieke Lucas Rijneveld niet alleen maar voor de bühne zijn bewijst ze door het prijzengeld van de International Booker Prize, toch E50.000,-, te delen met Michele Hutchinson.
De Avond Is Ongemak gaat onder je huid zitten. De wanhoop van Jas is zo goed beschreven dat je deze haast zelf voelt. Een terechte International Booker Prize voor Rijneveld.
Specificaties De Avond Is Ongemak
Schrijver: Marieke Lucas Rijneveld | Vertaling: Michele Hutchkinson | Uitgeverij: Atlas Contact | Jaar van Uitgave: 2018 |9789025444112 | Kijk hier voor meer informatie of ga naar je lokale boekhandel | Literair
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens gezondheid graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker klimaat kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
Mijn naam is Tanja en ik ben het levende bewijs dat historici niet stoffig zijn. Ik houd van lezen, koken en theater en daar geniet ik het liefst van met mijn man en twee dochters van vijf en zeven jaar.
Laatste berichten van Tanja (alles zien)
- Kinderboekenweek 2021 worden wat je wil, een overzicht - 13/09/2021
- Het Mirakel, een roman over oerkracht - 31/08/2021
- Nachtmissies, een boek voor de schoolbibliotheek - 10/08/2021
