De biologische klok – een boek vol levensritmes
Als ik de titel van dit boek zie, denk ik aan ‘de biologische klok’ die in je lichaam zit. Je slaap- en waakritme, een kinderwens hebben, dat soort verschijnselen. Helen Pilcher beschrijft in haar boek een veel bredere kijk op tijd. Alles draait namelijk om tijd, aldus deze auteur. Met dit boek heeft ze een document gemaakt dat op vele vlakken een naslagwerk is voor mensen. Een must-have als je van natuur en/of geschiedenis houdt. Superleerzaam, mooie infographics en vooral zo compleet!
De biologische klok
Van een mechanische klok tot een digitaal horloge, mensen hebben allerlei manieren uitgevonden om de tijd bij te houden. De natuur heeft haar eigen inwendige klok die fascinerend tot uiting komt in biologische processen, levensritmes en periodiciteit. In de biologische klok wordt hier dieper op ingegaan.
Bekende voorbeelden zijn het ritme van eb en vloed, ademhaling, draagtijd, winterslaap of jaarlijkse migratie. Hierbij spelen tijd en tempo een belangrijke rol. Welke organismen leven het langst? Waarom worden sommige soorten eieren sneller uitgebroed dan anderen? Wat zijn de meest stressvolle periodes voor een walvis? Hoe snel is het reactievermogen van een vleesetende plant?
In De biologische klok vormt tijd de rode draad. Het boek geeft verrassende inzichten in biologie, evolutie, ecologie en diergedrag.
Infographics over de natuur
Eigenlijk is De biologische klok een verzameling van infographics over de natuur. En laat ik daar nou net gek op zijn! Ik ben namelijk heel erg geïnteresseerd in biologie en alles wat daarbij komt kijken. Het vervelende is alleen dat ik het niet zo goed onthoud, waardoor ik een bepaalde basiskennis mis. Het is voor mij dan ook lastig om lange stukken tekst over diergedrag, ecologie en evolutie te lezen. Wanneer deze op een goede wijze worden ondersteund met illustraties lukt dit veel beter. En dat is precies wat, goed gemaakte, infographics doen. Heel leerzaam dus dit boek!
Opbouw van De biologische klok
De biologische klok bevat 6 delen. Na de inleiding volgen zes onderdelen van ’tijd’, waarbij er onderscheid is gemaakt in natuurlijke verschijnselen. De verschillende hoofdstukken zijn:
Evolutionaire tijd
Dit heel interessante hoofdstuk gaat over de ontwikkeling van de aarde en de evolutie de aardbewoners meemaken. Soms duurt deze periode miljoenen jaren, andere keren evolueert iets binnen een paar jaar. In verschillende infographics wordt deze ongrijpbare materie, want echt snappen hoe iets binnen miljoenen/miljarden jaren gaat vind ik best lastig, vereenvoudigd naar behapbare informatie.
Ecologische tijd
Ieder organisme maakt onderdeel uit van ecosysteem. Dit is een biologische gemeenschap van organismen en hun wisselwerking met de omgeving waarin zij leven. Ook wordt er in dit hoofdstuk ingegaan op het herstel van ecosystemen, deze kunnen namelijk ook beschadigen. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan bosbranden. De infographic van de fases na een bosbrand vind ik een van de interessantste uit De biologische klok.
Levensduur
Hoe oud een organisme wordt heeft te maken met verschillende factoren. In dit hoofdstuk van De biologische kok wordt hier dieper op ingegaan. Wist jij bijvoorbeeld dat de kokerworm duizenden jaren oud kan worden? Ik niet in ieder geval! Dit soort feitjes smul ik altijd van! Op onderstaande afbeelding zie je de oudste boom, deze wordt toegelicht in de inleiding van dit hoofdstuk.
Nog 3 hoofdstukken
Naast bovenstaande drie hoofdstukken gaat De biologische klok verder met groeitijd, gedragsduur en biologische tijd.
Groeitijd
Over het algemeen groeien organismen in hun eerste levensfase het snelst, maar dit geldt niet voor alles. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de grote verschillen in groeitijd. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan de tijd dat een dier in het ei zit. Roodwangschildpadden kunnen wel 112 dagen broeden, terwijl een orantjetipje maar 10 dagen nodig heeft tot uitkomen. Bij zoogdieren duurt het voor een rat maar 22 dagen voordat het kleintje komt, bij de afrikaanse olifant wel 660.
Gedragsduur
Ga nooit achter een nijlpaard staan. Zo, die les leer je al direct in de inleiding van Gedragsduur. De biologische klok geeft ook nog zomaar goede tips dus! En waarom zou je natuurlijk willen weten, dat ga ik je vertellen! Nijlpaarden hebben namelijk de gewoonte om tegelijkertijd te urineren en te onlasten, terwijl ze hun staart gebruiken als een ventilator. In dit hoofdstuk wordt ook ingegaan op slaapritmes. Van alle zoogdieren hebben koala’s de meeste slaap nodig, ze slapen namelijk wel 22 uur per dag. Giraffen het minst, zij slapen maar 30 minuten.
Biologische tijd
In dit hoofdstuk van De biologische klok wordt ingegaan op verschillende onderdelen van biologische tijd. Hierbij kun je denken aan menstruatiecycli, waarbij de cyclus van de mens wordt vergeleken met die van de panda. Ook wordt meer informatie gegeven over de menopauze en maanfasen. Wist jij dat dieren gemiddeld 12 seconden doen over poepen? Het bijzondere hieraan is dat dit bij alle dieren ongeveer gelijk is. Ademhalen daarentegen gaat heel verschillend. Een alligator ademt 2-7 keer per minuut, kolibries 250-300 keer.
De biologische klok is voor jong en oud
Het mooie van De biologische klok is dat het geschikt is voor kinderen en volwassenen. Zo heb ik er met mijn man naar gekeken, waarbij we heel geïnteresseerd waren in de verschillende evolutiestadia en de feitjes rondom gedrag. Maar ook met mijn kinderen, die echt al heel wat begrepen van de infographics. Voor iedereen zit er wat wils in dit boek, dat maakt het echt heel sterk.
Werk je met jouw bovenbouwklas van het basisonderwijs of in het voortgezet onderwijs rondom rijke teksten? Dan is De biologische klok echt heel erg geschikt. Je kunt er zoveel uithalen! Absoluut een aanrader voor het onderwijs, maar ook voor de thuis boekenkast van mensen die van non-fictie boeken houden.
Specificaties De biologische klok
Auteur: Helen Pilcher | Vertaling: Thom van Hoek | Uitgever: KNNV Uitgeverij | 280 pagina’s | hardcover | september 2023 | 9789050119276 | Meer informatie bij je lokale boekhandel of via bol.com
Welk woord of thema spreekt jou aan in een boek? Klik op een woord en ga naar boeken toe in dit thema!
avontuur boekenserie culturen dieren diversiteit emoties familie fantasie fantasy filosofie geheimen geschiedenis gevoelens gezondheid graphic novel grappig het leven humor jezelf zijn klassieker klimaat kunst liefde maatschappij magie mentale gezondheid mindful mysterie natuur oorlog opgroeien politie prentenboek roman school seizoenen spannend sprookjes sterke vrouw thriller verhalenbundel vriendschap weetjesboek wereld zoekboek
Mijn naam is Linda en alles in mijn leven is verbonden met kinderboeken. Ik ben getrouwd met een hogeschooldocent taal en ben moeder van 3 kinderen in de basisschoolleeftijd. Ik werk als directeur op een basisschool en daar mag ik elke ochtend een half uur lezen om, samen met de kinderen, mijn team en onze schoolhond, de dag fijn te beginnen. Ik praat graag over boeken en ik neem jullie graag mee in mijn leesbelevenissen!
Laatste berichten van Linda (alles zien)
- Mijn acht oma’s – een geborduurd prentenboek - 06/04/2024
- Oneindig ver – een filosofisch poëtisch boek - 03/04/2024
- De sterrenwalvis – een boek vol droomdichtverhaaltjes - 30/03/2024
